Zion Piggott, educatiemedewerker Nationaal Archief
‘De herdenking van Keti Koti is voor veel Caribische mensen niet zo van belang. Het was op Curaçao, waar ik vandaan kom, ooit wel een belangrijke viering. Emancipatiedag werd het genoemd. Uiteindelijk is ervoor gekozen om te herdenken dat we gestreden hebben voor onze vrijheid. Wij herdenken onze verzetsstrijders op 17 augustus, op Dia di Lucha pa Libertat, Dag van de Strijd voor de Vrijheid. Dat neemt niet weg dat ik er persoonlijk voor voel meer rondom Emancipatiedag te gaan doen. Het zou mooi zijn als we er weer een traditie van kunnen maken.
Op de Nederlandse eilanden in het Caribisch gebied hebben bijna twaalfduizend tot slaaf gemaakten hun vrijheid teruggekregen in 1863. Dat proces is bij ons anders gegaan dan in Suriname, waar de mensen nadien nog tien jaar moesten werken op de plantages. In de Antillen konden de vrijgemaakte slaven de grond huren waarop ze hadden gewerkt. In ruil daarvoor moesten de “geëmancipeerden” een aantal dagen per jaar onbetaald werken voor de plantage-eigenaar. Bovendien moesten ze stengels van de geoogste mais afstaan, die werden gebruikt als brandhout. Paga Tera heet zo’n overeenkomst. Bij gebrek aan alternatieven, sloten de meesten zo’n Paga Tera met de Shon (plantagehouder).
Er is nog steeds veel trauma onder Caribische mensen dat toegeschreven kan worden aan de doorwerking van het koloniaal en slavernijverleden. Velen van hen richten zich op het heden en andere onderwerpen die positiever of inspirerend zijn. Als gemeenschap zijn we trots op onze rijke cultuur en tradities. Sommige daarvan zijn ontstaan als manieren om ons slavernijverleden te herdenken, zoals tijdens oogstfeesten en andere vieringen waarbij elementen uit die tijd terugkomen. Vooral onder jongeren zien we een groeiend bewustzijn over ons slavernijverleden, mede dankzij de invloed van de Black Lives Matter-beweging. Zij zijn op zoek naar hun identiteit en willen meer leren over hun voorouders en wat zij hebben moeten doorstaan. Het is echter jammer dat de geschiedenisboeken nog steeds een abstract beeld geven van de slavernijperiode en niet ingaan op de vele gebeurtenissen en persoonlijke verhalen van de tot slaaf gemaakten. Als gemeenschap is het de hoogste tijd dat we onze geschiedenisboeken herschrijven naar moderne didactische normen. Zodat we ons slavernijverleden op een volledige en respectvolle manier kunnen blijven herinneren en doorgeven aan toekomstige generaties.
